Ubezpieczenie OC: co należy się poszkodowanemu w wypadku drogowym?
Ty lub ktoś z twoich bliskich ucierpiał w wypadku drogowym? Sprawdź, jakie świadczenia przysługują ofiarom wypadków drogowych. Wyjaśniamy, czym jest odszkodowanie za wypadek, zadośćuczynienie oraz kiedy poszkodowanym w wypadku przysługuje renta.
Co przysługuje ofiarom wypadków drogowych?
Każdy poszkodowany w wypadku drogowym ma prawo do ratowania życia i zdrowia, leczenia i rehabilitacji, zabezpieczenia mienia, odszkodowania i zadośćuczynienia. Jak to wygląda w praktyce? Każdy pojazd w Polsce powinien mieć ubezpieczenie OC komunikacyjne (OC ppm). Kierowcy płacą je obowiązkowo, ponieważ pokrywa ono koszty szkód rzeczowych oraz osobowych wyrządzonych poszkodowanym, a więc odszkodowania, zadośćuczynienia, koszty leczenia i naprawy samochodu. Średnia szkoda z ubezpieczenia OC samochodowego to 5-6 tys. zł. Łącznie koszt wypadków drogowych w Polsce wynosi 50 mln zł rocznie, co stanowi 3% PKB*.
Jeżdżąc bez ważnego ubezpieczenia nie tylko łamiesz prawo, lecz także narażasz się na to, że z własnej kieszeni będziesz musiał pokryć wydatki związane z odszkodowaniem i zadośćuczynieniem dla poszkodowanych, jeśli spowodujesz wypadek. Nie warto ryzykować, zwłaszcza, że rynek ubezpieczeniowy w Polsce oferuje wiele możliwości w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych. OC komunikacyjne możesz wybrać u dowolnego ubezpieczyciela, który oferuje dogodną dla ciebie składkę. To ubezpieczenie ma wszędzie taki sam zakres, określony ustawowo. A ponieważ jest obowiązkowe dla wszystkich kierowców, daje ci gwarancję, że także ty otrzymasz pomoc, gdy zostaniesz poszkodowany w wypadku.
Jakie są twoje prawa na miejscu wypadku?
Przede wszystkim na miejscu zdarzenia uzyskasz niezbędną pomoc medyczną – to twoje prawo. Pomoc powinna dotrzeć jak najszybciej. Jeśli zostaniesz przewieziony do szpitala, policja zajmie się twoimi rzeczami pozostałymi na miejscu wypadku i poinformuje bliskich o zdarzeniu. Zdrowie jest najważniejsze, kwestie materialne mogą poczekać!
Na zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi masz czas. W większości przypadków to trzy lata od zdarzenia, chyba że wypadek był efektem przestępstwa, to czas na zgłoszenie szkody wydłuża się nawet do 20 lat. Nie zwlekaj jednak celowo ze zgłoszeniem się do ubezpieczyciela, im szybciej to zrobisz, tym szybciej dostaniesz odszkodowanie.
Pamiętaj, że masz prawo samodzielnie wskazać warsztat, do którego trafi twoje auto po wypadku. Możesz skorzystać z samochodu zastępczego oferowanego przez ubezpieczyciela. Jeśli nie oferuje on takiej usługi, należy ci się zwrot kosztów za wynajem samochodu oraz holowania, jeśli pokrywałeś ten wydatek z własnej kieszeni. Bądź racjonalny – koszty muszą być w bezpośrednim związku ze szkodą. Więcej przydatnych informacji o tym, jak postąpić na miejscu wypadku, znajdziesz na naszych infografikach, dostępnych tu i tu.
Odszkodowanie z OC sprawcy
Ubezpieczenie OC sprawcy pokrywa szkody osobowe (wyrządzone na osobach poszkodowanych w wypadku) oraz szkody majątkowe (związane z pojazdem i innym mieniem uszkodzonym w trakcie zdarzenia). Wiele osób koncentruje się wyłącznie na szkodach związanych z samochodem, nie wiedzą, że mają prawo do innych świadczeń. Ofiarom wypadków drogowych z OC sprawcy przysługuje odszkodowanie po wypadku, które pokryje wszystkie wydatki związane z wypadkiem, w tym koszty:
- leczenia,
- opieki,
- rehabilitacji,
- leków,
- wizyt lekarskich,
- dojazdów do szpitali itd.
Zbieraj faktury i rachunki, najlepiej imienne, dokumentujące wydatki związane z wypadkiem. Na ich podstawie otrzymasz zwrot poniesionych kosztów.
Zadośćuczynienie a odszkodowanie
Oprócz odszkodowania masz prawo również wystąpić do ubezpieczyciela z wnioskiem o zadośćuczynienie. To jednorazowe świadczenie, które ma zrekompensować cierpienie spowodowane wypadkiem. Jego wysokość jest ustalana w każdym przypadku indywidualnie w zależności od twojej sytuacji, z uwzględnieniem negatywnych następstw wypadku, rokowań na przyszłość, komplikacji w życiu osobistym i zawodowym czy niemożności prowadzenia takiego trybu życia jak wcześniej.
W szczególnych przypadkach zadośćuczynienie przysługuje osobom najbliższym poszkodowanego. Zgodnie z przepisami, takie świadczenie mogą otrzymać, gdy poszkodowany nie przeżyje wypadku.
Komu przysługuje renta po wypadku?
Jeśli z powodu wypadku stałeś się osobą niezdolną do pracy, zwiększyły się twoje potrzeby lub pogorszyły perspektywy na przyszłość, przysługuje ci prawo do renty powypadkowej. Wyróżnia się trzy rodzaje świadczeń rentowych:
- z tytułu utraty zdolności do zarobkowania,
- z tytułu zwiększonych potrzeb,
- z tytułu zmniejszenia się szans na przyszłość.
Czynnikiem, który przesądza o przyznaniu renty jest trwały charakter następstw uszkodzenia ciała, tzw. uszczerbek na zdrowiu. Gdy w chwili likwidacji szkody nie da się dokładnie ustalić wymiaru szkody, przyznana może zostać renta tymczasowa. Wysokość renty powypadkowej zależy od wielu różnych czynników. Np. jeśli utraciłeś częściowo zdolność do wykonywania pracy, renta powinna wyrównać różnicę w zarobkach, jakie mógłbyś uzyskać, gdyby wypadek nie miał miejsca. Prawo do renty przysługuje ci nawet wtedy, gdy wypadkowi uległeś jako osoba bezrobotna. Na twoje żądanie zamiast renty możesz otrzymać jednorazową wypłatę przyznanej kwoty w formie, tzw. kapitalizacji renty. Prawo do renty przysługuje również osobom, które w wypadku straciły bliską osobę.
Świadczenia rzeczowe z OC sprawcy, czyli naprawa samochodu
Obowiązkiem ubezpieczyciela jest naprawa samochodu lub zrekompensowanie ci strat materialnych w gotówce. Jeśli naprawa samochodu przekroczyłaby wartość samochodu w dniu wypadku, przysługuje ci odszkodowanie z tytułu szkody całkowitej – więcej na ten temat przeczytasz tutaj. Zdecyduj, czy wolisz dostać pieniądze i na własną rękę naprawiać auto, jeśli jest to możliwe, czy też chcesz mieć problem z głowy i powierzyć naprawę zakładowi ubezpieczeń. Jak to wygląda w praktyce, z jakimi określeniami spotkasz się w rozmowie z ubezpieczycielem, czytaj dalej!
Rozliczenie gotówkowe
Rozliczenie gotówkowe bywa nazywane kosztorysowym. W tym wariancie sam decydujesz, w jaki sposób naprawisz swoje auto po wypadku. Możesz zlecić naprawę dowolnemu warsztatowi, również wybranemu przez siebie. Wygodnym rozwiązaniem jest zlecenie naprawy w miejscu autoryzowanym przez ubezpieczyciela. W ten sposób ominiesz sporo formalności, zajmie się nimi ubezpieczyciel. Ponadto, wybierając warsztat rekomendowany przez niego, możesz mieć pewność co do jakości wykonanych prac i wykorzystanych materiałów. Cała ścieżka postępowania zostanie ci wyjaśniona podczas zgłoszenia szkody. W przypadku drobnych uszkodzeń, sprawa może zostać załatwiona w trybie uproszczonym, bez udziału warsztatu czy rzeczoznawcy i praktycznie bez żadnych formalności, często już podczas rozmowy przy zgłoszeniu szkody. Następnie, ubezpieczyciel dokona wyceny i jeśli zgodzisz się z odszkodowaniem w proponowanej wysokości, otrzymasz wypłatę odszkodowania na swoje konto bankowe.
Rozliczenie bezgotówkowe
Drugą możliwością rozliczenia szkody jest wariant bezgotówkowy. Zakład ubezpieczeniowy dokona rozliczenia bezpośrednio z warsztatem, który naprawi twój samochód. Również przy tej formie masz prawo wskazać dowolny warsztat, choć znowu – najwygodniej jest skorzystać z warsztatu rekomendowanego przez ubezpieczyciela, ze względu na sprawdzoną i kontrolowaną jakość usług, która przekłada się na bezpieczeństwo jazdy po naprawie.
* źródło: Strategia poprawy bezpieczeństwa drogowego w Polsce, Raport Polskiej Izby Ubezpieczeń, str. 33.